فرهنگ لغت داراب‌کلا

واژه‌ها، جاها، مثَل‌ها، باورها، خاطره‌ها، بازی‌ها ( توسط: ابراهیم طالبی دارابی دامنه )

فرهنگ لغت داراب‌کلا

واژه‌ها، جاها، مثَل‌ها، باورها، خاطره‌ها، بازی‌ها ( توسط: ابراهیم طالبی دارابی دامنه )

جرَکّه جِریکّه

جرَکّه جِریکّه

جنّ در حمام زنانه

به نام خدا. این لغت از ریشه جرّ می آید یعنی داد و فریاد. قیل و قال. مثل جرّ و بحث. در گویش دارابکلایی ها اما  این لغت ترکیبی جرَکّه جِریکّه اشارۀ اعتراضی و لُغزی یافته است و اشارۀ طعنه ای به جاهایی ست که خیلی سر و صداست و حوصلۀ آدم را سرمی برد و مُخ را داغون می سازد. در واقع مصداقی ست برای کنایه به حموم عمومی زنانۀ قدیم که در آن بسیار جرَکّه جِریکّه می کردند و هَمهَمه. مثلاً:

من گاه می شنیدم که چون در حمام جنّ زندگی می کند، زنان عمداً جرَکّه جِریکّه می کردند که جنّ ها بترسند و بروند.

گاه هم می شنیدم چون زنان، عمومی تر و صمیمی تر از حمام، جایی نداشتند که با هم بنشینند سرِ وقت و فرصت و جای گرم و نرم و نم، دردِ دل کنند، توی حمام با هم سخن ساز می کردند یعنی همان جرَکّه جِریکّه می کردند. این به اون خبر می داد. اون به اون اطلاع. این با او گپ می زد و او به او. لذا جرَکّه جِریکّه می شد و هَمهَمه.

حمام عمومی

حمام عمومی که دیگه داره به تاریخ و ذهن ها می پیوندند، شاید هم پیوست

گاه نیز می شنیدم وقتی مجلسی، محفلی و یا حتی مسجدی و تکیه ای، سروصدا بلند می شد و همهمه پدیدار می گشت، چایچی مسجد با اَخم و اَخم یا قهوه چی مسجد و یا وکیل وصی تکیه مسجد، به داد و قال می آمدند و می گفتند: جرَکّه جِریکّه چه خبره!! آقا داره صحبت می کنه. حموم زنانه!! درست کردین اینجا را.

در این زمانه که همه جا جرَکّه جِریکّه است، از ثبت نام کاندیداهای ریاست جمهوری در ساختمان وزرات کشور خیابان شهید دکتر حسین فاطمی گرفته تا هر جایی که سه نفر جَمعبوله اند! تا لغت بعدی که شرح لپ لِ لوج است خدا حافظ.