فرهنگ لغت داراب‌کلا

واژه‌ها، جاها، مثَل‌ها، باورها، خاطره‌ها، بازی‌ها ( توسط: ابراهیم طالبی دارابی دامنه )

فرهنگ لغت داراب‌کلا

واژه‌ها، جاها، مثَل‌ها، باورها، خاطره‌ها، بازی‌ها ( توسط: ابراهیم طالبی دارابی دامنه )

مول خی

مول خی


به نام خدا. مول خی یک لغتِ لُغُزی قدیمی دارابکلایی هاست. از شیوه ی حیات خوک (خی به گویش محلی) ریشه گرفته است. به کسانی می گویند که لام تا کام گپ نمی زنند. نیز به کسانی که درون شان با بیرون شان ناهمواری و ناخالصی دارد. یعنی در زبان یک چیز است ولی در دل، طوری دیگر. نیز به آنهایی که مثلا" درونگرا هستند و زبان 35 گرمی را تکون نمی دند ولی کلّه ی سه منی را تکون می دند.

این لُغز به آنهایی چِک می گیرد که بلاتشبیه مثل خی، مول می شوند که خی ها همیشه یواشکی و مول مولی می زنند به گندم جار و کاوه جار و باغات و کشت و زار ها. این لُغز و متلک و هجو را دارابکلایی ها معمولا" به سه شیوه اَداء می کنند:
به شیوه ی پرخاشی: هی ی ی ی ی ی مولِ خی ی ی ی ی ی ی!

به شیوه ی لبخندی: هعی مول خی، هیس هِرس هیث خاش پِس گندِ ره در بَوِر!

به شیوه ی تحقیقاتی: این زنه می پرسه فلانی چطوره داماد من بشه؟ اون زنه جواب می ده: وِه!؟ اَنده مول خی هسّه. ول هاکون واشون تبار تیره رِه تش بیره! خی واری مول هسّنه!

دیگه بقیه را دامنه خوانان خود بلدند. و من می دانم که این لُغز را اغلب افراد بارها تمرین کرده اند و به این و اون نثار نموده اند حالا چه به شوخ، چه به جِدّ.

اطلاعاتی مهم و خلاصه ای هم در باره ی خوک و خی در زیرنویس عکس دوم نوشته ام و بگذرم و تا لغت بعدی خدا نگه دار.